Świat łowił mnie lecz nie pojmał - to przesłanie polecił wyryć na swoim grobie. Urodzony w 1722 roku, jeden z najznamienitszych studentów Akademii Kijowsko-Mohylańskiej, filozof, autor traktatów filozoficznych i bajek, zawierających rozważania o naturze świata, autor pieśni, do tego niepokorny poeta i tłumacz dzieł rzymskich filozofów. Sławę przyniósł mu Ogród pieśni nabożnych (Сад БожественньІ песней), cykl trzydziestu utworów poetyckich, które powstały na przestrzeni trzydziestu lat (1753-1783) zawierających liryki, ody, pieśni historyczne. Za najwyższą wartość uznawał wewnętrzną wolność i odwagę w poszukiwaniu prawdy. Zmarł w 1794 roku.
Od 2005 roku na Ukrainie przyznawana jest nagroda jego imienia z inicjatywy Wołyńskiego Stowarzyszenia „Świteź" i Czernihowskiego Centrum Intelektualnego w porozumieniu z Narodowym Związkiem Pisarzy Ukrainy oraz Instytutem Literatury im. Tarasa Szewczenki Akadami Nauk Ukrainy. Jej laureatami w poprzednich latach byli pisarze, artyści i działacze kultury z Ukrainy, USA, Kanady, Rosji, Brazylii, Bułgarii, Izraela, Czech.
W tym roku po raz pierwszy nagrodą uhonorowano polskiego pisarza i tłumacza: Wojciech Pestkę, autora od wielu lat znanego i publikowanego na Ukrainie. Tłumaczenia jego wierszy z tomu Dziesięć wierszy dla Grosza pojawiły się w Kijowie już w 2007 roku, później w 2008 roku w lwowskim wydawnictwie „Kamieniar" ukazał się napisany wspólnie z Anną Bagrianą dwujęzyczny tom wierszy Spacer po linie - Мандрівка линвою, w 2009 roku opowiadania ze zbioru Ballada o żyletce. Teksty Wojciecha Pestki na język ukraiński przekładali: Anna Bagriana, Olena Katajewa, Andrij Pawłyszyn (znany z tłumaczeń między innymi prozy Z. Herberta i listów B. Schulza), Pawło Szczyrycia, Serhij Sołowiow. Zbiór reportaży z Kresów Do zobaczenia w piekle o losach Polaków, Ukraińców, Białorusinów, Żydów, Łotyszy wciąż wywołuje na Ukrainie podobne dyskusje i wyzwala równie silne emocje jak w Polsce.
W uroczystości wręczenia Międzynarodowej Literackiej Nagrody im. Hryhorija Skoworody „Ogród pieśni nabożnych" w dniu 10.10.2012 roku uczestniczył Polski Konsul, Krzysztof Sawicki z Konsulatu Generalnego RP w Łucku.
Wręczenie nagrody poprzedził cykl spotkań autorskich odbywających się w Kijowie w dniach 5-7.10 w trakcie Targów Książki „Arsenał", ich kontynuacją były spotkania na Akademii Ostrogskiej, w Bibliotece Wojewódzkiej w Równem i Uniwersytecie Wschodnim im. Łesi Ukrainki w Łucku w dniach 8-10 października.
Wojciech Pestka został także zaproszony do wzięcia udziału, w mającym się odbyć już wkrótce, bo w listopadzie tego roku, Międzynarodowym Kongresie Literatów i Tłumaczy w Armenii.
Zbigniew Fronczek
